Bir savcının gözünden yeni Anayasa

Geçtiğimiz yıllarda Erdek`te görev yapan Cumhuriyet savcılarından Özgür Katip Kaya, yeni Anayasa`da olması gerekenleri bir dilekçeyle TBMM`ne gönderdi.
Geçtiğimiz yıllarda Erdek`te görev yapan Cumhuriyet savcılarından Özgür Katip Kaya, yeni Anayasa`da olması gerekenleri bir dilekçeyle TBMM`ne gönderdi.
Eski HSYK adayı Özgür Katip Kaya, bir savcı gözüyle yeni anayasada olması gerekenleri 3 sayfalık bir dilekçeyle meclise sundu. Çarpıcı tekliflerde bulunan Kaya, artık her şeyin hukukun temeli olan eşitlik ve adalet için olması gerektiğini ifade etti.
Eski HSYK adayı Özgür Katip Kaya, yeni anayasada adalet sistemine dair görüşlerini TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu`na gönderdi.
Yeni anayasada adalet yönetiminin demokratik olması gerektiğini ifade eden Kaya, dilekçesinde, "Hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığıyla bağdaşmayan kuralların hukuk sistemimizden temizlenmesi gerekir. Hukukçu olarak temel amacımız, birinci sınıf adalet hizmeti sunmak ve Türk adalet sistemini insan hak ve özgürlüklerini korumada öncü olmak olmalıdır. Yeni anayasada insan haklarına saygı, hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, hakim ve savcı güvencesi, demokratik ve etkili adalet yönetimi için adil ve güven veren yargının yasal sistemin dayanaklarını görmek istiyoruz. Türk yargısının geçmişini, bugününü ve geleceğini iyi değerlendirerek objektif bir karar vermek gerekir. Gerçek hayattaki durum ile teori aynı değildir. Birinci sınıf adalet hizmeti için Türkiye`de temel ve belirleyici kanun olan anayasa ve kurumlar yenilenmelidir. Hukukun adil olması için halk yargı yönetimine güven duymalıdır. Böylece hukuka şekil veren toplumsal vicdan öne çıkmış olur. Artık her şey hukukun temeli olan eşitlik ve adalet için olmalıdır. Ancak bağımsız olan hakimler, savcılar hak ve özgürlüklerin teminatı olabilirler" dedi.
Savcı Kaya: HSYK`da çok seslilik yok
Adalet yönetiminde yaşanan meseleler için çözüm tekliflerini sıralayan Kaya, adalet.org. sitesinde de yer alan yazısında, "HSYK seçim sistemi değişmelidir. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu`nun üye seçim sisteminin tek oy kullanma ile daha demokratik hale getirilmesi için kanunda değişiklik yapılması şarttır. Çünkü çoklu oy sistemi hakim ve savcıları listelere oy vermeye zorlamaktadır. Tercihli oy sistemi tam demokratik seçim güçlü bir HSYK içinde gereklidir. Bu bir demokratik zorunluluktur.
HSYK`nın yargının tümünü temsil edecek bir yapıya kavuşturulması için gerekli bir değişikliktir. Yeni düzenleme bizi birbirimizden ayırmayacak aksine birleştirecek bir sistem olmalıdır. Böylece tek oy sistemiyle sadece bir zihniyetin, bir grup ve anlayışın seçilmesi engellenmiş olur. Çoklu oy verme sistemi adaletin ruhuna, ahlakına, onuruna, aykırıdır. Bu haksızlığı düzeltmek TBMM`nın görevidir. Çünkü tek ses ve tek renk herkesi temsil etmiyor. Şimdiki HSYK da çokseslilik yoktur" dedi.
HSYK kararlarının yargı denetimine açılması gerektiğini ifade eden Kaya, "Anayasa değişikliğinde HSYK`nın yalnızca meslekten ihraçlara ilişkin kararlarına karşı yargı yolu açılmıştır. Ancak idari makamların tüm işlem ve eylemlerine karşı yargı yolunun açılması çağdaş demokrasilerin bir gereğidir. Bu hak arama özgürlüğü için de büyük önem taşımaktadır. Bu eksiklik giderilmelidir. Yeni anayasada disiplin suçları için disiplin mahkemeleri veya bağımsız komisyonlar kurulmalıdır. Yüksek yargıya üye sınavla seçilmelidir. Yargıtay ve Danıştay`a üyelik seçimleri tüm hakim ve savcıları yakından ilgilendirmektedir. Yüksek yargıya üye seçimlerinde bazı şahsi, politik ve hemşericilik ilişkilerin rol oynadığı bilenen bir gerçektir. Üyelik seçiminde adaylık için sınav yapılmalıdır. Üyeler başarılı olanlar arasında seçilmelidir ya da kura ile belirlenmelidir. Böylece fırsat eşitliği sağlanmış olur. Bu sınav Adalet Akademisi tarafından yapılabilir. Böylece keyfilik önlenmiş olur. Herkese hakkını teslim eden bir sistem tüm şüpheleri ortadan kaldırır. Bu güne kadar yapılan eleştirilerin ve tartışmaların temel sebebi, adil olmayan seçilme sistemidir. Yargıtay üyeliği seçiminde uygulanmasını istediğimiz adil ve objektif esaslara göre yapılacak seçim yargıya olan güveni artırır ve yargının hızlanmasını sağlar" diye görüşlerini dile getirdi.
Savcı Kaya: Türkiye Cumhuriyeti Başsavcılığı kurulmalı
Türkiye Cumhuriyeti Başsavcılığı kurulması gerektiğini savunan Kaya, "Üst seviyede görevlilerin gerektiğinde yüce divana sevk edilmesini sağlamak ve siyasi partilerin kapatılması için Anayasa Mahkemesi`ne başvurmakla görevli Türkiye Cumhuriyeti Başsavcılığı kurulmalıdır. Başsavcı, yüksek mahkeme hakimi olarak atanabilmek için gerekli vasfa sahip kişiler arasından, bilgi ve beceri düzeyi yüksek, insan hak ve özgürlüğünün esaslarını kavrayan hukukçular arasında yapılacak mülakat veya sınavla atanmalıdır.
Başsavcılık, Yargıtay`ın dışında, bağımsız ve yüksek konumda bir adalet kurumu olmalıdır. Ayrıca il başsavcılarının seçimle atanmalarını sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Adliyeler yerinden yönetilmelidir. Yargı bağımsızlığının sağlanması için adliyelerin yerinden ve bağımsızlığa uygun bir şekilde yönetilmeleri için anayasal değişiklik yapılması gereklidir" dedi.
Adalet komisyon başkanı ve üyelerinin de seçimle gelmesi gerektiğini, ifade eden Kaya, "Yeni anayasa yapılırken yargı birliğini sağlamak için Askeri Yargıtay Yargıtay`ın içerisinde ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ise Danıştay`ın içerisinde bir ihtisas dairesi olarak düzenlenebilir. Ayrıca DGM`lerin devamı ve hukuken aynı nitelikte olan Özel Ağır Ceza Mahkemeleri de Türkiye`nin hukuk ve yargılama sisteminden çıkarılmalıdır. Zaruret olmadıkça yargı birliği sisteminden ayrılmamak gerekir. Yargının bağımsızlığını temin etmek, yargı kalitesini artırmak ve güçlendirmek için yargı birliği şarttır" diye konuştu.