Dr. Kadir Dadan: ?Zeytine doğru bakımı bilmek gerekir?

Erdek´te görev yapan Dr. Kadir Dadan, zeytinliklerde sağlıklı bakım ve budamanın nasıl olması gerektiği hakkında düşüncelerini paylaştı.

Dadan, sosyal medya hesabından, ?Zeytinlik devletinde bakım ve budama? konusunda şunları yazdı:
?Zeytin ağacı ki ölmez ağaç derler ona, bir devlet gibi yüzyıllar boyu varlığını sürdürebilir. Yeter ki kök saldığı coğrafya ve iklim buna elverişli olsun. Öte yandan her zeytin ağacı ve her zeytinlik yüzyıllar boyu hüküm sürmez. Ona bakacak ve ondan faydalanacak olan milletin doğru bakım ve hasadı yapabilecek yetkinlikte bulunması şarttır.
Zeytincilik bu yaşam uzunluğu nedeniyle kolayca karar verilecek ya da kolayca vazgeçilecek bir ekonomik faaliyet değildir. Adeta bir yaşam kültürüdür. Yıllar alacak bir süreçle imar edildikten sonra, zeytin ağaçlarının sökülüp, arazinin başka bir ekonomik faaliyet için kullanılması büyük bir sermaye kaybı olduğu kadar, aynı zamanda büyük bir emek kaybıdır. Ülkenin herhangi bir yerindeki zeytinliklerin kesilmesine yönelik milletin tepkilerinin temelinde doğanın yıkımından çok emeğin yıkımı yatar. Bu yüzden zeytinlik için yer seçiminde de, devlet için yurt seçiminde de doğru karar vermek, sonuçları önceden öngörmek yaşamsal önemdedir. 

Öte yandan yeterince zeytin meyvesi üretmeyen ağaç ya da zeytinlik bakımına ısrar etmek, milletin aç kalmasıyla, devletin güç kaybetmesiyle eş değerdir. O yüzden milletin tok, devletin güçlü olması için zeytinliğin belirli bir verimde tutulması şarttır. Bu da ancak zeytine nasıl bakılacağının millet tarafından iyi bilinmesi ve iyi uygulanması ile olur.
Ağaçlar arasındaki mesafenin yeterli ışık alacak şekilde bırakılması, açılacak hendeklerle topraktaki su düzeyinin zeytin su gereksinimine uygun olarak dengelenmesi, zeytinlik içerisinde diğer meyve türlerinin varlığı ile ürün çeşitliliği sağlanarak ekonomik kırılganlığın giderilmesi, zeytin köklerine zarar vermeyecek toprak bakımı ve gübrelemenin yapılması, zeytinlik içerisinde biyoçeşitliliğin korunarak zeytin zararlılarının aşırı üremesinin engellenmesi, zeytinlik devletinin ve onun üzerinde yaşayan milletin uzun yıllar boyunca sürekli verim elde edebilmesi için doğru bakım yöntemleridir.
Kısa sürede yüksek verim almak için yapılacak yapay sulama, yapay gübreleme ve yapay ilaçlama ise uzun vadede toprakta kirliliğe, dengesizliğe ve zeytin zararlılarının aşırı üremesine neden olacaktır. Tıpkı ekonomisi dışarıdakilerin gereksinimlerine göre "dışarıdan desteklenen" devlet gibi, borçluluğa alışan ve gözleri kısa vadeli çıkar ile perdelenen millet gibi.
Zeytincilikte en önemli verim unsuru ise budamadır. Tıpkı devlet ve millette olduğu gibi. Zeytin budamasında temel amaç, ağacı taşıyan gövde ve dallar ile üretimi sağlayan yaprakların belirli bir oranda varlığını sürdürmesidir. Eğer gövde ve dallar aşırı kalınlaşırsa, yapraklar zeytin üretmekten çok bu gövde ve dalları beslemek zorunda kalacaktır. Bu da zamanla ağacın hastalanmasına, giderek kurumasına ve nihayetinde ölümüne neden olur. Keza devlet yapılarının ve onun uzantısı olarak sermayenin aşırı kalınlaşması, bireylerin üretimden yeterince pay alamayarak yaprak gibi döküldükleri bir süreç doğuracaktır.
Bu nedenle zeytin ağacının dallarının aşırı kalınlaşmasına izin verilmemelidir. Her sene gövdeden çıkan piçler temizlenerek gücün uç dallara yönelmesi sağlanmalıdır. Birkaç yılda bir
çok yükseğe giden dallar kesilerek çıkartılmalı, komşu ağaçlara baskı oluşturacak dalların gelişimine izin verilmemeli, ağaç belirli büyüklükte tutulmalıdır. Son olarak 25-40 senede bir gençleştirme denilen bir budama yapılmalıdır ki, burada ana kökten gelişimine izin verilen taze sürgünler beş yaşına geldiklerinde, kırılmış, hastalanmış, çürümüş ağaçlar gövde dibinden kesilerek, genç kardeşlerin önü açılmalıdır. Tıpkı devletin ve sermayenin hastalanan, kırılan, çürüyen dallarının budanarak gençleştirilmesi gerektiği gibi.?
Haber : Önder Balıkçı