GÜNLERİN SULTANI: CUMA

Cuma, ?toplamak, bir araya getirmek? anlamındaki cem? kökünden isimdir. Cuma kelimesi Kur´an´da geçmekte hatta ?Cuma´ ismiyle bir sure bulunmaktadır. Cuma birçok hadiste de yer almaktadır. Bu günün cuma adını alması bilhassa toplantı günü olmasından kaynaklanmaktadır.
İslâm´da haftalık toplu ibadet günü olarak cuma seçilmiş, bu günün bir bayram olduğu birçok rivayette açıkça belirtilmiştir. Daha önceki dinlerde de cumanın mübarek gün olduğu fakat onların dinlerini tahrif ederken haftalık ibadet günlerini de değiştirdikleri söylenmektedir.
Şunu belirtmek lazım ki, ibadetle mükellef olduğumuz yegâne gün Cuma günü değildir. Cuma namazı da üzerimize farz olan tek namaz değildir. Bundan dolayı ibadet gününü sadece bir günden ibaret görmek, bizden önceki ümmetlerin düştüğü yanlışa düşmektir. Cuma namazıyla diğer beş vakit farz namaz arasındaki fark, beş vakit namazı tek başımıza kılabiliyor oluşumuzdur. Cuma namazı cemaatle kılınan ve kazası olmayan bir namazdır.
Son peygamber Hz. Muhammed(sav) Cuma gününün önemini beyan ettiği bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: ?Güneşin doğduğu en hayırlı gün cumadır; Hz.Âdem o gün yaratılmış, o gün cennete girmiş ve o gün cennetten çıkarılmıştır; kıyamet de cuma günü kopacaktır.?
Peygamberimiz, Cuma günleri kendisine çok salavat getirilmesini tavsiye etmiştir. Ecdadımız da bu tavsiyeyi uygulamak için güzel bir gelenek olarak, Cuma günleri camilerde salâ okutmayı başlatmışlardır(Allah onlardan razı olsun). Aynı zamanda salâ bizlere Cuma gününü ve namazını hatırlatır.
Peygamberimiz Cuma günü yapılan duaların kabul edileceği bir ânın (icâbet saati) bulunduğunu haber vermiştir. Efendimiz(sav): ?Cuma günü öyle bir an vardır ki, kul o anda Allah´tan bir şey dilerse, Allah mutlaka ona o isteğini verir? buyurmuştur. Ancak insanların gün boyunca Allah´a yönelmelerini sağlamak için icâbet saatinin gizli tutulduğu ifade edilmiştir.
Efendimiz Hz.Muhammed(sav) cuma günü gerekli temizliği yaptıktan sonra camiye gidip hutbe dinleyen ve namazı kılan kimsenin o gün ile daha önceki cuma arasında işlemiş olduğu günahların affedileceğini belirtmiş; bu günü önemsemeden üç cuma namazını terk eden kimsenin kalbinin mühürleneceğini bildirmiştir. Mazeretsiz olarak cumaya gitmeyenlerin sadaka vermesini istemiştir.
Cuma günü uygulanabilecek sünnet davranışları şöyle sıralayabiliriz:
Boy abdesti almak (bazı âlimlere göre farzdır), bıyıkları kısaltmak, tırnak kesmek vb. bedenî temizlikleri yapmak, misvak veya fırça ile dişleri temizlemek, güzel elbise giymek, güzel koku sürünmek, camiye erkenden gitmek, Kehf sûresini okumak, camileri temizleyip kokulandırmak, sabah namazında Secde ve İnsan sûrelerini, cuma namazında ise Cum?a ve Münâfik?n veya A?lâ ve G?şiye sûrelerini okumak, çokça dua ve zikir yapmak, Hz. Peygamber´e salâtü selâm getirmek.
Bu arada Cuma günü birçok İslâm ülkesinde halen tatil günüdür. Osmanlı Türkiyesi´nde Tanzimat´tan 1935 yılına kadar hafta tatili cuma günü iken bu tarihte pazara alınmıştır. Cuma günü iş ve ticaretle meşguliyetin haram olduğu vakitten sonra camiden çıkıp işiyle gücüyle meşgul olmak serbesttir.(Cuma,10). Ancak cuma gününün özellikleri göz önüne alındığında -eğer haftanın bir günü tatil yapılacaksa- bunun cuma günü olması uygundur. Nitekim Yahudilerle Hıristiyanlar cumartesi ve pazarı tatil günü olarak seçmişlerdir.
Cumanız mübarek olsun sevgili okurlar.