HZ. PEYGAMBERE SALAVAT GETİRMEK

“Salavat” kelimesi “salât” lafzının çoğulu olup, “dua, niyaz, takdis etmek, kutsamak, namaz kılmak, destek olmak, Allah’tan başka herhangi bir tanrıya tapmamak, mağfiret” gibi anlamlara gelmektedir. Geleneksel İslâmî anlayışta her fırsatta Hz. Peygambere salavat getirmenin ehemmiyeti ve mükâfatı üzerinde durulmuştur. Bu sebeple, Müslümanlar Hz. Peygambere olan bağlılıklarını ifade etmek ve onun şefaatini elde edebilmek için ona salavat getirmektedir. Hz. Peygambere salavat getirildiği takdirde onun takdirinin kazanılacağına dair getirilen argümanların temelinde büyük ölçüde Kur’ânî naslar ve hadisler bulunmaktadır. Hz. Peygambere salavat getirmenin vücubiyetinin dayandırıldığı nass kuşkusuz Ahzab suresi 52. ayetteki, “Muhakkak ki Allah ve melekler peygambere salat ederler. O halde, Ey iman edenler! Siz de ona salat edin!” hitaplarıdır. İlk etapta bu ayetin özgün bir şekilde anlaşılabilmesi için Allah’ın, Hz. Peygambere salat etmesinin ne anlama geldiğinin tespitinin yapılması gerekmektedir. Şayet Allah’ın Hz. Peygambere salat etmesinin arka plan tasavvuru keşfedilirse, bu takdirde Müslümanların da Hz. Peygambere salavat getirmesinin ne tür bir anlama karşılık geldiği rahatlıkla ortaya çıkacaktır.
Kuşkusuz bu ayetin öncesinde anlatılan Hz. Peygamberin Zeynep (r.a) ile yaptığı evlilik meselesi, salavat konusunun anlaşılmasında kilit rol oynamaktadır. Rivayetlere göre, Zeynep ilk başlarda Hz. Peygamberin isteği ile Zeyd b. Hâris ile evlenmişti. Fakat Zeynep, Zeyd köle olduğu için ona bir türlü ısınamıyordu. Dolayısıyla, Hz. Peygamberin hatırı olduğu için evliliği zorla sürdürüyordu. Zeyd b. Hâris ise Zeyneb’in kendisini istemediğinin farkındaydı ve nihayet meseleyi Hz. Peygambere açmaya karar verdi. Zeyd, olan biteni Hz. Peygambere anlattı. Hz. Peygamber de Zeyd’e evliliği devam ettirmesi gerektiğinde ısrarını devam ettiriyordu. Ancak Zeyd artık ilişkinin ileri boyuta taşınamayacağına karar verip sonunda Zeyneb’i boşamaya karar verdi.
Tüm bu yaşananlar bir tarafa Zeyneb, Hz. Peygamberle evlenmeyi istiyordu. Hz. Peygamber ise her ne kadar Zeynep ile evlenmek istese de bu duyguyu içinde yaşıyor ve toplumsal baskıdan olsa gerek, hislerini dışa vurmamaya gayret ediyordu. Tam bu noktada Allah devreye girip Hz. Peygambere hitaben şöyle buyurdu: “Allah'ın nimet verdiği ve senin de nimetlendirdiğin kimseye (Zeyd’e): "Eşini bırakma, Allah'tan sakın" diyor, Allah'ın açığa vuracağı şeyi içinde saklıyordun. İnsanlardan çekiniyordun; oysa Allah'tan çekinmen daha uygundu. Sonunda Zeyd eşiyle ilgisini kestiğinde onu seninle evlendirdik” buyurdu. Bu tespitten hareketle Allah’ın, meleklerin ve inanların Hz. Peygambere salavat getirmesinin yukarıda bahsedilen hadiseler perspektifinde anlaşılması gerekmektedir. Bu açıdan
bakıldığında “Allah’ın ve meleklerin Hz. Peygambere salat etmeleri, “Hz. Peygamberi Zeynep ile evliliğinden dolayı ayıplamadıklarını; bilakis onu destekledikleri” anlamında olup, “Ey İman Edenler! Siz de Hz. Peygamberi Zeynep ile evliliği hakkında ileri-geri konuşmayıp onu destekleyin, onun yanında olun!” anlamına gelmektedir.
Son olarak, günümüz Müslümanlarının, “Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed” demeleri ne anlama gelmektedir? Şayet bu cümleyi telaffuz eden biri cümledeki “salat” lafzına nüzul vasatındaki anlamı hesaba katarak söylerse, “Allahım! Muhammed’e Zeynep ile yaptığı evlilikte destekçisi ol!” şeklinde bir anlama karşılık gelirken, “salat” kelimesine “merhamet” anlamını vererek bu cümleyi kurarsa, “Allahım! Muhammed’e ve ailesine merhamet” gibi bir anlam takdirine sahip olmuş olur.