İHSAN NEDİR?

İhsan, sözlükte “güzel olmak” manasına gelen hüsn kökünden türetilmiş bir masdar olup, genel olarak “başkasına iyilik etmek” ve “yaptığı işi güzel yapmak” şeklinde kısmen farklı iki anlamda kullanılmaktadır. Diğer bir ifadeyle ihsan, başkalarına iyilik etmek, yardım etmek, işini güzel yapmak ve güzel düşünüp güzel davranmak, Allah ile her an beraber olma şuuru içerisinde yaşamaktır. Bu bakımdan her güzel davranış ihsân kapsamındadır. Din ancak ihsân ile vasıflandığı takdirde güzel ve makbul olur. İhsansız eylem ve dindarlığın kişiye fazla bir hayrı yoktur. Amellerin ihsan ile yapılması, İslâm’ın hedefidir.” Kur’ân-ı Kerim’de çok geçen ihsân kavramı, farz olan emirlerin de üstünde iyilik yapmak, güzel davranmak için elden gelen bütün çabayı göstermek anlamına gelir. Ahlâk literatüründe de ihsan genellikle “İyiliklerde farz olan asgari ölçünün ötesine geçip, isteyerek ve severek daha fazlasını yapmak” manasında kullanılır. İhsan, toplumsal hayatta adâletten daha fazla önem arz etmektedir. Çünkü adâlet sağlıklı ve dengeli bir toplumun temeli, ihsan ise onun mükemmele erişmesidir.
Şüphesiz İhsan kavramının anlamı çok geniştir. Her iyi iş ihsana girer. Bu bakımdan kulun rabbi ile olan ilişkilerinde, kulun kendisiyle, ailesiyle, eş dost, akraba ve komşularıyla, kulun toplumun bütün bireyleriyle, diğer canlı mahlûkat ve tabiatla olan ilişkilerinde ihsanın çok özel bir yeri vardır. Ayrıca ihsan “Allah’ı görür gibi ibadet etmektir.” Bu nedenle Müslüman insan İbadetinde, işinde, kazancında, harcamasında, yemesinde, içmesinde, yürüyüşünde, kalkışında, konuşmasında, susmasında, tüm çevresiyle olan ilişkilerinde, kısaca söylediği her sözde, yaptığı her iş ve icraatında “Allah beni görüyor, yaptıklarımı biliyor” inanç ve düşüncesiyle hareket eder, her şeyin en iyisini ve en güzelini ortaya koymaya çalışır.
“Muhsin ise, ihsan eden, iyilik eden, güzel düşünüp güzel davranan demektir. Muhsin olan Cenâbı Allah, güzeli ve güzellik sergileyenleri sever. Nahl Sûresinin 90. âyetinde yüce Allah “adâlet”in yanı sıra “ihsan”ı getirmiş, kesin ve şaşmaz adâlet ölçülerinin yanına, inceliği ve letâfeti koymuş, müsamaha etmek isteyen herkesin önüne kapıları açık tutmuş, böylece gönül almayı ve nefislerdeki kinleri yok etmeyi hedeflemiş, hak ihlallerine yol açmamak kaydıyla iyilik ve ihsanın sergilenmesini teşvik etmiştir.
Kısaca günlük işlerden ibadetlere kadar her iş ve davranışta dinimizin aradığı ve istediği, ihsan kalitesidir. Çünkü yüce Allah kullarını en güzel şekilde yaratmış, rızıkta, hükümde ve her alanda her şeyin en güzelini ortaya koymuş, kullarından da her alanda güzellik ve ihsan sergilemelerini istemiştir.
timize afiyetler ve hayırlı uzun ömürler dileriz.
Selam ve dua ile…