Yıllar önce gazeteciler, yazdıkları haberler ve köşe yazıları nedeniyle ?Toplu Basın Mahkemeleri?nde yargılanırlardı. Bu duruşmalarda, biri mahkeme başkanı olmak üzere üç yargıç yer alırdı. Ama üç yargıç da, basın, günümüzün deyişiyle medya konusunda hem çok bilgili, hem çok donanımlı, hem de çok duyarlıydı. Bu mahkemeler öylesine duyarlıydı ki, hatalı bir karar vermemek adına çoğu kez, dava açılan yazılar hakkında karar vermeden önce, söz konusu yazıyı mutlaka ?bilirkişi?ye göndererek, yazıda hakaret, aşağılama, küçük düşürme veya kişilik haklarına saldırı olup olmadığı konusunda görüş alırdı. Bu bilirkişi heyeti, medya sektörünün içindeki gazeteciler veya iletişim fakültelerinde ders veren akademisyenlerden oluşurdu. Böylece de, bu duruşmalardan çok daha sağlıklı kararlar çıkardı.
Daha sonraki yıllarda nedense bu ?Toplu Basın Mahkemeleri? tarihe karıştı. Gazeteciler, eğer ?terör? suçu ile karşı karşıya değillerse, yazıları nedeniyle normal mahkemelerde yargılanmaya başladılar. Bu mahkemelerde bulunan tek yargıç, gazetecinin yazısında suç unsuru olup olmadığı konusunda karar vermeye yetkili kılındı. Ancak çoğu, gazetecilik(medya) mesleğinde yetersiz olan bu yargıçlar, üstelik inceledikleri yazıları bilirkişiye gönderme gereği bile duymadan, tek başlarına kararlar vermeye başladılar. Üstüne üstlük, bu yargıçların omuzlarında artık siyasi baskılar da vardı.
Kısa bir süre önce aynı olayı yaşadım.
2013 yılında, Eti Maden İşletmeleri Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü´nü yapan, daha sonra siyasete atılan Recep Şekerci hakkında yazdığım ironik bir köşe yazısının ardından, bu kişi tarafından aleyhime 5 bin liralık tazminat davası açıldı. Bandırma´daki 1. Asliye Hukuk Mahkemesi yargıcı, yazıyı bilirkişiye göndermeyip, bin liralık manevi tazminat ödememe karar verdi. İtiraz ettiğim Yargıtay´dan, ?İki bin liranın altında verilen cezalara bakma yetkimiz yok? yanıtı gelince, Anayasa Mahkemesi´ne bireysel başvuru hakkımı kullandım. Bu yüksek mahkeme, üç yıl sonra yazımın, Anayasa´nın 26 ve 28. maddeleriyle güvence altına alınan basın ve ifade özgürlüğü gereğince suç unsuru taşımadığına oybirliğiyle karar vererek, Bandırma mahkemesinin verdiği kararı iptal etti.
Sözün kısası, gazetecilerin yazdıkları yazılar, gazeteciliği hiç bilmeyen, bu konuda donanımları bulunmayan yargıçların tek başlarına verecekleri kararlara bırakılmamalıdır. Yoksa sağlıklı kararlar çıkmasına olanak yoktur.
Bugün, 16 Nisan 2024 Salı
