TEMEL DİNÎ BİLGİLERİN ÖNEMİ

İslâm´ın bilmeye ve öğrenmeye verdiği önem herkesçe malumdur. Her mümin doğru inanca sahip olmak ve ibadetleri yapabilmek için asgari dini bilgiye sahip olmalıdır. İbadetlerini doğru düzgün eda edecek kadar ilim öğrenmek her mümine farzdır.
??Allah´a karşı ancak; kulları içinden âlim olanlar derin saygı duyarlar?? (Fâtır,28) buyuran âlemlerin Rabbi, bilginin hem imana ve itaate sevk ettiğini hem de bilenlerin daha şuurlu olacağını, Allah´a nasıl kulluk edileceğini bileceklerine işaret etmiştir.
Peygamberimizin yanına uzak diyarlardan gençler gelmişler, 15-20 gün kadar Efendimizin yanında kalmışlar. Peygamberimizden İslâm´ı öğrenme iştiyakları var ama öte yandan eşlerini ve ailelerini özlemişler. Peygamberimiz(sav) durumu fark ediyor. Onları çağırıp diyor ki: ?Memleketlerinize dönün. Benim nasıl namaz kıldığımı gördüyseniz siz de öyle namaz kılın.? Burada verilen mesaj, bir yandan ilk Müslümanların ilim öğrenmeye düşkünlükleri bir yandan da başta namaz olmak üzere, ibadetleri peygamberimizden öğrendiğimiz gibi yapmamız gerektiğidir.
Doğru dinî bilgiye sahip olmak için müracaat edilecek olan kaynaklar Kur´an ve Sünnettir. Ancak her bir insanın doğrudan ve bizzat İslâm´ın ana kaynaklarına başvurarak, bu kaynaklardan hüküm çıkarması, bu kaynakları okuyarak inanç esaslarını ve İslâm dinini hayata nasıl taşıyacağını öğrenmesi mümkün olmamıştır.
??Eğer bilmiyorsanız bilenlerden sorunuz.? (Enbiya,7)buyuran el-Alîm olan Allah ehlinden ilim alınması gerektiğini emreder.
İşte bu sebeple İslâm âlimleri tarafından her Müslümanın faydalanabileceği bir şekilde ana kaynaklardan süzülen bilgiler İLMİHÂL isimli kitaplarda toplanmıştır. ?hâl ilmi´ veya ?davranış bilgisi´ diye açabileceğimiz bu isim; inanç, ibadet, muâmelât(günlük yaşayış)ve ahlak konularında yazılmış kitaplara verilmektedir.
Günlük hayata dair bilgileri içeren ilmihâl kitapları, teferruata girmeden ve dinî sahadaki ihtilafları bir tarafa bırakarak yazılmıştır. Özet ve hazır bir bilgi kaynağı olarak müminlere kolaylık sağlayan bu eserler neredeyse her evde vardır.
Bilindiği üzere ibadet geniş anlamıyla Allah´a itaat etmek ve boyun eğmek, O´nun rızasına uygun yaşamak demektir. Dar ve özel anlamda ibadet, Allah rızası için, zamanı ve özel yapılış şekilleri olan fiillere denmektedir. Namaz, oruç vb. gibi.
İbadetlerde farz, vacip, sünnet gibi kavramlar kullanılmaktadır. İbadetlerde önemsiz gibi görünen ancak ihmalinde ibadeti geçersiz kılacak kurallar bulunmaktadır. Bunları bilmeden ve dikkate almadan ibadet yapılamaz.
İbadetleri doğru bir şekilde yapmadan sadece ?niyetler güzel olsun, Allah niyetlere bakar´ diyebilmek mümkün değildir.
Söz gelimi namaz öncesi hazırlıklar nelerdir, namaz nasıl kılınır, namazlarda hangi sûre ve dualar okunur, namazı bozan durumlar nelerdir? Bunların her birini namaz kılan kişi bilmekle mükelleftir. Hatta şöyle denmiştir: farz ibadetleri yerine getirebilecek kadar ilim sahibi olmak her müminin en öncelikli işidir.
İlmihal bilgilerine sahip olmanın önemine binaen bu köşede bundan sonra yazı konularımızı zaman zaman ilmihal konularından seçeceğiz. Toplumumuzun çoğunluğunun Hanefî mezhebine mensup oluşunu dikkate alarak işlenen konularda Hanefi mezhebini esas alacağız.
Yaptıklarımızdan, yapmadıklarımızdan; yazdık-larımızdan, yazmadıklarımızdan; söylediklerimizden, söylemediklerimizden hesaba çekileceğimiz günde, hesap ve ceza gününün sahibi olan Rabbimiz yardımcımız olsun. Bizleri affetsin.
Selâm ve dua ile?