Gerçekten zaman nedir?
Gözle görülebilir mi, elle tutulabilir mi? Neye göre, kime göre tanımlanır?
Bilim adamları zamanı; saniye, dakika, saat, gün, hafta, ay, yıl, asır gibi dilimlere ayırmışlar.
Ayırmışlar da bu zamanı dilimlerinin anlamı her canlı, her olay için farklı önem kazanır. Örneğin, 1 günlük bir zaman dilimi insan ömrü için çok önemsizken, gölde yaşayan bir sinek türü için çok önemlidir. Çünkü bu sineğin ömrü sadece bir gündür. Bunun için sabah ölen sinek için genç öldü, öğleyin ölen için eh işte yetir kadar yaşadı, akşam ölen için ise yaşlanıp öldü denirmiş.
Yani zaman görecelidir. 5 dakika deyip geçersiniz. O 5 dakikanın kalp krizi geçiren bir hastanın yakınına sorun, garajda biraz sonra sevdiğini yolcu edecek olana sorun. Ve yine sınavını tamamlamak üzere olan öğrenciye sorun.
Bir haftayı, bir ayı mahpus damında tahliye gününü bekleyene sorun. Askerde şafak sayana sorun. Asker yolu bekleyene sorun.
Bizler zamanı nasıl harcıyoruz? Yarın ölecekmiş gibi mi yoksa bin yıl yaşayacak gibi mi düşünüyoruz?
Zamanın neresindeyiz?
Bakın Ahmet Hamdi Tanpınar bu konuda ne diyor:
"Ne içindeyim zamanın
Ne büsbütün dışında
Yekpare bir geniş ânın
Parçalanmaz akışında
"
Zaman içinde iki kapılı bir handa gece gündüz gidiyoruz. Hanın birici kapısından giriş zamanımız bellidir de çıkış zamanını kimse bilemez.
Geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman içindeki uyumu görünce de bu ahengi yansıtan betimlemeler yaparız. Bazen saçımızdaki aklığı, yüzümüzdeki kırışıklığı görünce ürpeririz. Aynalara küseriz.
Mezar taşındaki bir ifadeyi görünce irkiliriz.
"DÜN BEN DE SENİN GİBİYDİM. YARIN SEN DE BENİM GİBİ OLACAKSIN!"
Bazen düşüncelere dalarız.
Hani çocukluğum, taptaze gençliğim, taşı sıkıp suyunu çıkardığım yiğitliğim nerede? Hepsini zaman aldı götürdü. Sonra "dönülmez akşamın ufku" geldi çattı. Ve zamandan demir alan sessiz bir geminin güvertesini adımlarken Ahmet Haşim`in şu dizeleri dökülmeye başlar dilimizden.
"Ağır ağır çıkaracaksın bu merdivenlerden,
Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak"
