CHP Milletvekili Havutça, Balıkesir`e bağlı tüm köy muhtarlarına Bütünşehir`in neler getireceğini mektupla açıkladı.
CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, Balıkesir`de 892 köy muhtarına gönderdiği mektupta, Balıkesir`in "Büyükşehir Belediyesi değil Bütünşehir Belediyesi" yapıldığını öne sürüp, köy tüzel kişiliklerinin sona ermesi ile mahalleye dönüşecek köylerin yaşayacağı sıkıntıları mektupta tek tek anlattı.
ööööööööööööööBaştarafı Sahife 1'de
Köylerden Emlak ve ÇTV alınacak
Havutça, köylülerin 5 yıl sonra da olsa emlak vergisine tabii olacağına, AKP hükümeti döneminde emlak vergisi artış oranları ile 5 yıl sonra köylünün mahalleli olarak ödeyeceğini söyledi.
Havutça, köylüden 5 yıl sonra olsa da Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV) alınacağını, AKP Hükümetleri döneminde ÇTV hesaplanmasına esas alınan kullanılan su miktarı başına her yıl zam yapıldığını belirtti.
Köyde yaşam pahalıya mal olacak
Mahalle olan köylerdeki hanelerin elektrik ve su abonesi olacağını dile getiren Havutça, abonelerden sayaç bedeli, teminat bedeli, bakım bedeli, atık su kullanım bedeli, kaçak arama bedeli, sayaç muayene bedeli v.b. ücretler alınacağını, ayrıca yasaya göre, mahalleye dönüşen köylerde, su ve katılım payları adı altında tahsilat yapılacağı ve bu kararın ise belediye meclislerine bırakıldığını anlattı.
Muhtarlara acı gerçekleri aktaran Havutça, "Cumhuriyet Halk Partisi olarak Türkiye`deki tüm illerin büyükşehir olmasını, belde belediyelerinin kapatılmamasını, köy tüzel kişilikleri ile il özel idarelerinin tüzel kişiliklerinin sonlandırılmaması gerektiğini ısrarla anlattık. Bizler, Balıkesir`in Bütünşehir değil Büyükşehir Belediyesi olmasını savunuyoruz. Halkın taleplerini karşılamayan bu kanunun halka karşı yürürlüğe konulmasının doğru olmadığını her platformda anlatmaya çalıştık dedi.
İşte! Havutça`nın muhtarlara gönderdiği mektup
Sayın Muhtarım
Bakanlar Kurulu tarafından 3 Ekim 2012 günü kararlaştırılarak 8 Ekim 2012 günü TBMM Başkanlığı`na sunulan "Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" ve gerekçesi, 10 Ekim 2012 günü İçişleri Komisyonunda, 11 - 13 Ekim 2012 tarihlerinde TBMM İçişleri Alt Komisyonunda, 06 - 11 Kasım 2012 tarihlerinde de TBMM Genel Kurulunda yapılan görüşmelerle AKP çoğunluk oyları sonucu çıkarılmıştır. 5 Aralık 2012 tarihinde Cumhurbaşkanı`nın imzalaması ve 6 Aralık 2012 tarihinde Resmi Gazete`de yayınlanması ile yürürlüğe girmiştir.
Bu kanun ile Türkiye genelinde 29 ilin il özel idaresi ve il genel meclisi ile 1.582 Belde Belediyesi kapatılmış ve 16.082 köy tüzelkişiliği ise mahalleye dönüştürülerek sonlandırılmıştır. Bu kanun ile Türkiye´de köy varlığının yarısı ortadan kaldırılmıştır.
Her ne kadar kanunun adı büyükşehir olsa da uygulamada "Bütünşehir" olacak Balıkesir`de ise 34 Belde Belediyesi kapatılmış ve 892 köyümüz mahalle olmuş, Merkez`de Karesi ve 6 Eylül adıyla 2 ilçe daha kurulmuştur.
Soru ve cevapları ile köylünün hak kayıpları
Soru 1- Büyükşehir Kanunu ile tüzel kişiliği sona erdirilen köyümüzün taşınır ve taşınmaz malları ne olacak?
Cevap 1- Köyünüze ait tüm taşınır ve taşınmaz malları bağlanacağı belediyeye muhtarlık eliyle teslim edilecek.
Soru 2- Peki, köyün meraları, otlakları, köylümüzün bir araya gelip satın aldığı, taşınır ve taşınmaz mallar ne olacak?
Cevap 2- Köylümüzün alın teri dökerek emeğinin karşılığından, dişinden tırnağından artırdıkları ile "Birlikten kuvvet doğar" diyerek köyü için satın aldığı taşınır ve taşınmaz mallar da bağlandığı ilçe belediyesinin malı olacak. Hatta, icara verip gelir elde edilen topraklarınız da belediye verilecek.
Soru 3- Köylümüzün köy tüzel kişiliğine bağışladığı taşınır ve taşınmaz mallar da mı belediyeye verilecek?
Cevap 3- Evet! Köylümüzün, köy halkının kullanması için muhtarlığa bağışladığı bağ, bahçe, tarla, traktör ne varsa bağlanacağı ilçe belediyesinin malı olacak! Köyün bu arazilerinde, köyün meydanında, mezarlığında, su alanında, piknik alanında, merasında tek yetkili belediye olacak.
Soru 4- Kanun ile köyden mahalleye dönüştürülen yerlerde tarım arazileri, çayır, mera vb. kaldırılıyor mu?
Cevap 4- Kanun, ilçe belediyesine katılarak mahalleye dönüşen köy, köy bağlısı ve belediyelerce kullanılan mera, yaylak, kışlak gibi yerlerden bu mahalle sakinleri ve varsa diğer hak sahiplerinin 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri çerçevesinde yararlanmaya devam edeceği hüküm altına almaktadır. Ancak, burada önemli ve dikkat edilmesi gereken bir husus vardır!
AKP hükümeti köylümüzün atadan kalma bu yerleri üzerinde tehlikeli bir plan hazırlığındadır. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 4/4/2012 tarihli Mera Kanunu`nda değişiklik yapmak üzere hazırladığı kanun tasarısı şu an TBMM gündeminde yer almaktadır. Değişiklik ile köylümüze tahsis edilmiş yerler yapılaşmaya ve amaç dışı kullanıma açacaktır. Büyükşehir Kanunu ve arkasından Mera Kanununda yapılacak değişiklikle mera, yaylak ve kışlaklar köylümüzün elinden alınacaktır.
Soru 5- Kanuna göre, "köyden mahalleye dönüşen yerlerde emlak vergisi, harç, katılım payı, çevre ve temizlik vergisi gibi kalemler 5 yıl süreyle alınmayacak" deniliyor. Köylüye ek bir vergi yükü gelmeyecek mi?
Cevap 5- Hükümet bu kanunla köylümüzden alacağı vergiyi ötelemiştir. Yani "Senden bugün vergi almayacağım ama 5 yıl sonra sen de vergi vereceksin" demektedir.
Soru 6- 5 yıl sonra emlak vergisi ödemeye başlayacak köylümüz için AKP hükümetleri döneminde emlak vergisi yıllık artış oranları nasıl gerçekleşmiştir?
Cevap 6- AKP hükümetleri döneminde emlak vergisi yıllık artış oranlarına baktığımızda şimdiden köyden mahalleye dönüştürülen yerlerde nasıl bir artış olacağını kestirmek mümkün!
Soru 7- 5 yıl sonra çevre temizlik vergisi ne kadar olacak?
Cevap 7- 5 yıl sonra, 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu`nun "Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir" hükmü uygulanacak. Belediyenin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan ancak, su ihtiyacını belediyece tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlara ilişkin çevre temizlik vergisi ise 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununa göre belediye meclisince belirlenecek derecesi üzerinden hesaplanacaktır.
Özet olarak, köylümüz bu Büyükşehir Kanunu ile kullandığı suyun metreküpü üzerinden 5 yıl sonra da olsa vergi verecektir. Örnek verdiğimiz bu 2 verginin dışında mahalleye dönüşen köylerde yaşayan halkımız harç ve katılım payları da ödemek zorunda bırakılacaktır.
Soru 8- Köyden mahalleye dönüşen yerlerde içme ve kullanma suyu ücretleri alınacağı söyleniyor. Köyümüz sadece içme su için cereyana ayda 500 TL ila 1000 TL öderken şimdi köyümüzdeki bir hane sadece içme suyu için ne kadar ödeyecek?
Cevap 8- Köyden mahalleye dönüşen yerlerde su ve kanalizasyon için büyükşehirlerde yaşayanlar daha fazla para ödeyecekler. Bu her ne kadar AKP hükümeti tarafından yasada 5 yıl ötelense bile İstanbul, Ankara, Bursa Büyükşehir Belediyelerinde olduğu gibi Balıkesir`de de su ve kanalizasyon şirketleri kurulacak ve bunlar tarafından su ve kanalizasyon bedelleri belirlenecek ve köy halkından tahsil edilecek. Kanuna göre 5 yıl süreyle mahalle olan köylerdeki halktan alınacak ücret en düşük tarifenin % 25`ini geçmeyecek olsa da bu miktar Köy Muhtarlığının köylüden topladığı 500 TL -1000TL`nin çok üzerinde olacaktır. 5 yıl sonra ise su ve kullanma sularından alınacak paralarda ciddi artışlar meydana gelecektir.
Soru 9- Köyden mahalleye dönüşen yerlerde su ve elektrik abonelikleri nasıl olacak?
Cevap 9- Mevcut abonelikler devam edecek. Abone olmayanlar ise abone olacaklar. Abonelere elektrik ve su saati takılabilecek. Bu abonelikler de belirlenecek bir ücrete tabi olacak.
Soru 10- Yol, kanalizasyon ve su harcamalarına katılım payı alınacak mı?
Cevap 10- Köy tüzel kişiliğini kaybederek mahalleye dönüşen yerlerde bu paraların alınıp alınmayacağına belediye meclisleri karar verecek. Yasaya göre, su ve katılım payları mahalleye dönüşen köylerde de halkımızdan alınacak. Köylümüz, şehirlerdeki mahalleli yurttaşlarımız gibi asfalt yolu olmadığı halde asfalt parası ödemek zorunda kalabilecektir. Bu tamamıyla belediye meclislerinin insiyatifine bırakılmıştır.
Büyükşehir değil "Bütünşehir" olan bu düzenleme İl Genel Meclisi`nin de tüzel kişiliğini kaldırmaktadır. Büyükşehir belediyeleri hizmet alanı içine giren köylere şehir merkezinden hizmet götürmeye çalışmayacak, kapatılan İl Özel İdaresinin büyükşehir belediyesine devredilen olanakları ile çözümlenmeye çalışılacak. O zaman İl Özel İdareleri niye kapatılıyor? Balıkesir Büyükşehir Belediyesi olsun, İl Özel İdaresi de kapatılmasın, görevine devam etsin. Nüfusu 500`ün altında kalan köylerimiz tüzel kişiliğini kaybetmelerinin yanı sıra kanuna göre belediye sınırları içinde nüfusu 500`ün altında kalanlarda mahalle kurulamayacak. Nüfusu 500`ün altında olan köyler birleştirilerek tek mahalle haline getirilecek. 500`ün altında olan köyler birbirleriyle birleştirilerek tek mahalle haline getirilince hemen sorunlar başlayacak. Öncelikle birleştirilen köylerin isimleri üzerinde büyük tartışmalar çıkacak. Herkes kendi köyünün adının mahalleye verilmesini isteyecek. Bazıları birbirlerine uzak olacak. Yazı var, kışı var, doğa koşulları var. Muhtarlık bir köyde olunca diğer köyde oturan yurttaşlar oraya gitmek zorunda kalacak. Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra da yeni mahalle kurulabilmesi için nüfus 500`ün altında olamayacağı gibi belediye meclisi kararı verecek. Balıkesir`in 892 köyünden 699`nun nüfusu TÜİK 2011 Adrese Dayalı Nüfus Sayımı`na göre 500`ün altında. Balıkesir köylerinde sorunlara yol açabilecek birkaç örnek:
Balıkesir ili sınırları içerisinde Savaştepe`ye bağlı Karaçam Köyü`nün nüfusu 324. Köyün en yakın olduğu yer ise 4,5 kilometre uzaklıktaki Savaştepe ilçesi. Birbirine 3,5 km uzaklıktaki iki köy olan Turplu Köyü 205 nüfuslu, Ali Demirci Köyü ise 328 nüfuslu. Bu iki birleştirilerek mahalle yapılması durumunda muhtarlık sayısı bire düşecek ve en yakın muhtarlık 3,5 kilometre uzaklıkta olacak.
Marmara Adasında da kaos yaşanacak
Marmara Adası, Kanunun nasıl bir kaosa yol açacağı, saha üzerinde değerlendirilmeden masa üstünde hazırlandığının somut bir göstergesidir. Marmara Adasında TÜİK ADNS 2011 nüfusuna göre Topağaç Köyü 466, Asmalı 144, Göndoğdu 185 nüfusludur. Bu köylerin birbirlerine mesafesi ise şöyledir: Gündoğdu Topağaç arası 9 kilometre, Topağaç Asmalı arası ise 6 kilometre. Gündoğdu Asmalı arası da 15 kilometre. Bu mesafeler arasında köy halkı muhtarlık hizmetlerini alabilmek için en az 6 kilometre yol kat edecekler. Köy halkı eskiden muhtarına verdiği su ve elektrik paralarını; su, kanalizasyon, elektrik faturalarını ödemek için bir PTT, bir banka ya da bir tahsilât şubesi götürüp ödemesini yapacak. Her mahalleye dönüşen köyde PTT, bir banka ya da bir tahsilât şubesi açmak mümkün olmadığına göre köylülerimiz her ay sadece faturalar için onlarca kilometre yol kat edecekler.
Yerleşmelerin tarihiyle, kültürüyle bağdaşmayan, tepeden inme kararlarla ilçelerin, belediyelerin parçalanması, ortadan kaldırılması orada yaşayanların aidiyet duygusu yok edilerek kendi tarihlerinden ve kültürlerinden uzaklaştırılmasını amaçlıyor.
Yasa ile köylü kendi yaşam alanı üzerindeki tüm yönetim haklarını kaybetti. Artık köy alanları belediyeler için yeni yatırım alanı haline getirilerek rantın tamamı belediyelere aktarıldı. Bu, çok azalan tarımsal faaliyetlerin de ortadan kalkmasına yol açacak. Köylüler ücretsiz eriştiği altyapı hizmetleri için bedel ödeyecek. Bu durum tarım ve hayvancılıkla geçinen dar gelirli köylüleri daha da yoksullaşacak. Köy tüzel kişiliklerinin kaldırılması ile orman köylerinin kentsel ranta açılması kolaylaştırıldı, yabancılara toprak satışının dahi önü açıldı.
