Dedelerinin mezardan çıkan gözüne, gözleri gibi bakıyorlar

Bandırmalı Yalçın Tosun, Çanakkale gazisi dedesi Ali oğlu Abdullah’a ait takma gözü, ailesiyle birlikte 100 yıldır gözleri gibi koruduklarını açıkladı. 75 yaşındaki Tosun, Atatürk’le aynı tarihte, 1881’de doğan Çanakkale Savaşı’nda bir gözünü kaybeden dedesinin, 1934 yılında, 53 yaşındayken eceliyle yaşama veda ettikten sonra 17 Eylül Mahallesi’nde, pazar yeri olarak kullanılan yerde eskiden var olan mezarlığa defnedildiğini anlatırken, şunları söyledi:
“Ancak daha sonra bu mezarlığın kaldırılması ve 600 Evler Mahallesi’ndeki mezarlığa kararlaştırıldı. 1974 yılında, bu mezarlık, yeni yerine taşındı. Taşınma sırasında dedemin mezarını açarak, kemiklerini bir torbaya koyarken, görmeyen gözünün çukurundan çıktığını anladığımız, seramik olduğunu sandığımız protez bir cam göz çıktı. Bu gözün, Çanakkale Savaşı yıllarında, dedemin görmeyen gözüne, tedavisinin ardından, estetik amaçlı olarak, İstanbul’daki Alman hastanesinde takıldığını öğrendik. Bu olay bize, o yıllarda bile Alman teknolojisinin gelişmişliğinin yanı sıra savaş için her çeşit önlemin düşünüldüğünü gösteriyor.”
100 yıldan bu yana, dedelerinin görmeyen gözüne estetik amaçlı takılan bu gözü korumak için çaba harcadıklarını vurgulayan Yalçın Tosun, dedelerinin mezardan çıkan gözünü ilkin amcası Yusuf Tosun, ardından halası Müzeyyen Dengiz ve amcası Necdet Tosun’un koruduktan sonra 2003’te kendisine verildiğini vurgularken, şöyle konuştu:
“Bu tarihi göze, gözümüz gibi bakıyoruz. Kaybedeceğiz diye çok korkuyoruz. Hatta bir süre önce evde koyduğumuz yeri unutunca çok korktuk. Neyse ki, evin altını üstüne getirmek pahasına yeniden bulunca çocuklar gibi sevindik. Şimdi bu gözü, Çanakkale Savaşı’yla ilgili belge ve bulguların sergilendiği bir müzeye vermek istiyoruz.”
Yalçın Tosun, 2003 yılında, Çanakkale Turizm ve Tanıtma Derneği Başkanlığı tarafından, “Türkiye’den Çanakkale’ye Anılarla Bakış” ismi altında açılan bir yarışmaya bu gözü anlatan “Çanakkale’ye Cam Gözden Bakmak” isimli yazıyla katılıp, ikincilik ödülünü aldıktan sonra yazısının, yarışmayla ilgili yazıların yer aldığı kitapta yayınlandığını sözlerine ekledi.
Haber : Önder Balıkçı