Hâlen yaşamını Erdek´te sürdüren eski Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Maden-İş Örgütlenme Dairesi Organizatörü Mehmet İçin, 15 Haziran 1970´te, İstanbul, Gebze ve İzmit´te gerçekleşen işçi direnişler ve 16 Haziran´da gerçekleşen gelişmelerin yıldönümü nedeniyle yazılı bir açıklama yaptı.
Egemen güçlerin, işçi sınıfının hızla gelişen sendikal, siyasal ve ideolojik mücadelesine darbe indirmek amacıyla sermaye ve siyasilerle birlikte öncelikle DİSK´i hedef aldıklarına dikkat çeken Mehmet İçin, şunları söyledi:
?Adalet Partisi(AP) iktidarı ve yedeğindeki diğer gerici partiler, 274 sayılı Sendikalar Yasası ve 275 sayılı Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Yasası´nda değişiklik yapmak istediler. 274 sayılı yasada yapılacak değişikliklerin amacı açıktır. Durmadan büyüyen DİSK´i ortadan kaldırmak, emekçiyi, Türk-İş´in içine hapsetmek! Gerçekleştirilmek istenen bu değişiklikler, Anayasa´nın 46´ıncı maddesine aykırıydı. 274 sayılı yasayla ilgili değişikliklerin mecliste çoğunlukta olan sermaye temsilcileri tarafından kabul edilmesinden bir gün sonra DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler, bir basın toplantısıyla kamuoyunu ve ilgilileri uyarıyordu. 13 Haziran günü sendika temsilcileri ve yöneticileri toplanarak miting kararı alındı. Ancak DİSK´in önderliğinde düzenlenmek istenen yürüyüş ve mitinge izin verilmedi. 15 Haziran 1970 Pazartesi sabahı, 100 binin üzerinde işçi, İstanbul, Gebze ve İzmit´te iş bırakarak meydanlara döküldü. İşçilerin üstüne polis gönderildi. Yetmedi. Orduyu, işçilerin üstüne sürdüler. Üç direnişçi düştü, toprağa. Yaşar Yıldırım, Mustafa Bayhan, Mehmet Gıdak. 16 Haziran akşamı, İstanbul, Gebze ve İzmit´te, bir ay süreyle sıkıyönetim ilan edildi. Sıkıyönetim kapsamında hemen DİSK yöneticileri, birçok işçi ve gösterilere katılan ilerici aydınlar ve gençler, gözaltına alındı. Fabrika bölgeleri, askeri birlikler tarafından kuşatıldı ama direnişler yer yer sürdü. Sıkıyönetim, grevleri yasakladı. Bundan yararlanan işverenler, DİSK´e üye işçileri işlerinden atmaya başladılar. Anayasa Mahkemesi, bir süre sonra, 274 sayılı yasada yapılan değişiklikleri Anayasa´ya aykırı bularak iptal etti. Böylece emperyalist tekellere bağlı büyük sermaye çevrelerinin DİSK´i yok etme plânları bozuldu.?
15-16 Haziran 1970 eyleminin Türkiye işçi sınıfı hareketi tarihinde önemli bir yeri bulunduğunun altını çizen eski sendikacı Mehmet İçin, şu değerlendirmede bulundu:
?15-16 Haziran eylemi, işçi sınıfımızın, o güne dek tarihinde örgütlü en büyük yığınsal çıkışıydı. Bu yığınsal çıkış, sadece ekonomik amaçlı değildi. Bu eylem, sendikal hak ve özgürlüklerin boğulmak istenmesine karşı demokratik istemler uğrunda verilen bir mücadeleydi. 15-16 Haziran, özelinde siyasi bir hareketti. Çünkü egemen sınıfların tezgâhladıkları siyasal girişime karşı kitlesel bir direnişti ve geniş işçi yığınları, DİSK´te somutlaşan sınıf sendikacılığını korumak amacıyla eyleme geçtiler. 15-16 Haziran, bağımsızlık, demokrasi, toplumsal ilerleme mücadelesinde öncü ve temel gücün işçi sınıfı olduğunu bir kez daha, somut şekilde ortaya koymuştur.?
Haber Merkezi