Su, hayatımızın olmazsa olmazı! Öyle ki, su içmeden sadece 1 hafta ayakta kalabiliyorsunuz. Sonrasında önemli sağlık sorunlarından hayat kaybına kadar birçok ciddi sonuçla karşı karşıya geliniyor. Peki, niçin vazgeçilmez olduğunu ve sağlığımız üstünde nasıl bir rol oynadığını biliyor musunuz? 22 Mart Dünya Su Günü`ne özel, suyla ilgili merak edilenleri Acıbadem Kadıköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Evrim Demirel`e sorduk.
Su hayatın temeli. Çünkü insan vücudunun suya olan ihtiyacı, besine duyulan ihtiyacından çok daha fazla. İnsan vücudu gıda almadan ortalama sekiz haftaya kadar dayanabilirken susuz kaldığında bir hafta bile yaşayamıyor. Vücudumuzun yüzde olarak çok büyük miktarı sudan oluşuyor. Vücuda alınan suyun, terleme, solunum, idrar ve benzeri aktivitelerle günde yaklaşık 2-3 litrelik kısmı kaybediliyor. Normal koşullarda bu kayıp günde ortalama 2-2,5 litre yani 10-12 bardak su tüketerek yerine koyulabiliyor. Ayrıca normal kilonun üzerine çıkılan her 10 kilo için ekstra 1 bardak su tüketilmesi gerekiyor. 22 Mart Dünya Su Günü öncesinde Acıbadem Kadıköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Evrim Demirel, suyun hayatımızdaki yeri ve yeterli miktarda alınmadığında sebep olduğu sorunlarla ilgili bilgi veriyor.
Suyun Vücuda Sağladığı 10 Fayda
Su, vücudun tüm sistemlerinde önemli rol oynuyor. Eklemlerden bağırsaklara, deriden böbreklere kadar her organın suya ihtiyacı var.
1- Karbonhidrat, protein ve vitamin gibi önemli besin öğelerinin vücut içerisinde gerekli bölgelere ulaşmasına yardımcı oluyor.
2- Hücrelerde ve bağırsaklarda oluşan artık maddelerin böbreklerle taşınıp, daha sonra vücut dışına atılmasına katkıda bulunuyor.
3- Eklemlerin daha kaygan olmasına olanak sağlıyor.
4- Gözlerin, ağzın ve burnun nemli olasını sağlarken derinin nemini kontrol altında tutuyor.
5- Vücut ısısını dengelerken kanı yeterli hacimde tutuyor.
6- Kullanılan ilaçların gerekli olan yerlere ulaşmasını sağladıktan sonra oluşan artık maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı oluyor.
7- İşlevsel yararları dışında günlük yaşamımızda doygunluk hissine çok daha çabuk ulaşmamızı sağlayarak ve iştahı keserek zayıflamayı hızlandırıyor. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile birlikte tüketilen su, iyi bir iştah kesici. Özellikle kilo kaybını sağlayan beslenme programlarında öğünlerden önce içilen ikişer bardak su iştahı azaltıyor.
8- Bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlığı önlüyor.
9- Metabolizmanın da daha iyi çalışmasına yardımcı olarak kilo vermeyi sağlıyor.
10- Zayıflama sırasında yağların yanması ile oluşan artık ürünlerin atılmasına da katkıda bulunuyor.
Susuz kalmak vücudu kurutuyor, zihni bozuyor
Yetersiz su içilmesi birçok sağlık sorununu beraberinde getiriyor. Susuz kalan vücut, kendi suyunu tutmaya çalışıyor. Sonuç olarak idrara az çıkılıyor, kan hacmi azalıyor ve tansiyon düşüklüğü görülüyor. Deri, dışkı ve akciğerler ile su kaybı devam ettiği için vücut kuruyor ve sağlığını yitiriyor. Vücuttaki suyun azalması sindirim sistemi bozuklukları, bağırsak sıkışmaları, zihinsel performansta bozulmalar, beden hareketlerinde azalma ve baş ağrılarını beraberinde getiriyor. Hatta uzun süreli susuzluk sonrasında vücuttaki sıvı miktarının yüzde 15`inin kaybedilmesi, komaya ve hatta yaşamın kaybedilmesine bile sebep olabiliyor.
Tuzlu ayran ve soda kaybedilen suyu yerine koyuyor, ama fazlasına dikkat!
Bazı özel durumlarda vücudun suya olan ihtiyacı daha da artıyor. Bağırsak enfeksiyonlarında, besin zehirlenmelerinde, ishal ve kusma gibi durumlarda sodyum ve potasyum kayıpları çoğalıyor. Bu kayıpları karşılamak için sıvı tüketiminin daha da artırılması gerekiyor. Bunun dışında aşırı sıcak havalar ve fiziksel aktivitenin fazla olması da ter yolu ile sıvı kaybına neden olduğu için yine su tüketimi artırılmalı. Bu özel durumlarda tuzlu ayran veya sodanın da tüketilmesi kaybedilen suyun daha hızlı yerine konulmasını sağlıyor. Fakat koşulların normal olduğu durumlarda su yerine sürekli aşırı miktarda soda tercih edilmesi gereksiz ve kötü sonuçlar doğurabiliyor. Özellikle yüksek tansiyonu olan kişilerde sodyum oranı yüksek olan soda tüketimi fazla olursa tansiyonda daha da yükselmeler görülebiliyor. Bunun dışında sodyum kısıtlaması bulunan böbrek hastalarında da gereğinden fazla soda tüketimi değerleriniz olumsuz şekilde etkilenmesine neden oluyor.
Hiçbir sıvı, yerini tutamıyor!
Soda ve ayranın dışında çay, kahve ve meyve suyu gibi içecekler de gün içerisinde alınması gereken sıvı miktarının bir kısmını oluşturuyor. Fakat yine bu tarz sıvıların tüketiminin sudan fazla olmaması gerekiyor. Dünyada tek kalorisi ve kafeini olmayan içecek su. Diğer sıvıları sudan daha fazla tüketmek kalori ve kafein fazlasına neden olarak sağlığı olumsuz etkiliyor.
Fazlası da azı kadar zararlı!
Gereğinden fazla su tüketmek de az tüketmek kadar tehlikeli. Normal koşullarda fazla su içilmesi böbreklerin aşırı çalışmasına, vücuttaki sodyum, potasyum ve birçok mineral dengesinin bozulmasına neden oluyor. Bunlara bağlı olarak vücuttaki tüm işlevsel faaliyetler olumsuz bir şekilde etkileniyor. Bu nedenle günde 2-3 litreden fazla su içmemek gerekiyor.
