SMMM Sedat Ülgay, kira geliri olanların, içinde bulunduğumuz Mart ayında 25. günü akşamına kadar bu gelirlerini beyan etmeleri gerektiğini belirtti.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Sedat Ülgay, 1 Mart`tan itibaren kira beyannamelerinin elektronik ortamda doldurulmasına başlanıldığını söyledi.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Sedat Ülgay, Gelir İdaresi Başkanlığında hazırlanan `Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi` dolayısıyla yazılı basın açıklaması yaptı.
Ülgay, el ile tanzim edilen kira beyannamelerinin iptal edildiğini hatırlatıp, yeni sistemle kira beyannamesi veren vatandaşların, bağlı bulundukları vergi dairelerinden `İnternet Vergi Dairesi` şifresi alıp, bu yükümlülüklerini 7 gün 24 saat internet ortamında yerine getirebileceklerini açıkladı.
SMMM Ülgay`ın İşte! yeni sistemle ilgili kamuoyuna yaptığı açıklaması:
Kira geliri elde edenler için beyanname verilme zamanı ve yeri
Kira Geliri: Gelir Vergisi Kanunu`nda belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler "Gayrimenkul sermaye iradı olarak ifade edilmektedir ve belli koşullarda gelir vergisine tabi tutulmaktadır. Gayrimenkul sermaye iradının mükellefi, kira gelirine konu mal ve hakların sahipleri, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesi durumunda kiracılarıdır.
Kira geliri elde edenler ile kiracıların;
* Konutlarda her bir konut için 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edilmesi halinde,
* İşyerlerinde ise miktar sınırlaması olmaksızın belgelendirilmesi gerekmektedir. (Bankaya veya PTT`ye yatırılması) gerekmektedir.
* Boş kalan gayrimenkullerin korunması amacıyla bedelsiz olarak başkalarının ikametine bırakılması.
* binaların mal sahiplerinin çocuklarının, anne ve babalarının veya kardeşlerin ikametine tahsis edilmesi durumunda emsal kira bedeli esası uygulanmaz yani beyana tabi değildir.
Kira gelirlerinde istisna uygulaması:
Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık olarak tespit edilen istisna tutarının (2011 yılı için 2800 TL altında kira geliri etmesi halinde vergi dairesinde mükellefiyet kaydı açtırmasına ve beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır.)
İstisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde ise yıllık beyanname ile gelirlerin beyan edilmesi ve bu gelirlerden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir.
* Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını (serbest meslek erbabı) beyan etmek zorunda olanlar 2.800 TL`lık istisnadan yararlanamazlar.
* Kira gelirinin vergilendirilmesinde, elde edilen gelirin safi tutarı iki farklı şekilde tespit edilebilmektedir.
a) Götürü Gider yöntemi (Hakları kiraya verenler hariç)
b) Gerçek Gider Yöntemi. Götürü veya gerçek gider yönteminin seçimi, taşınmaz malların tümü için yapılır. Bunlardan bir kısmı için gerçek gider, diğer kısmı için götürü gider yöntemi seçilemez.
Götürü Gider Yöntemini seçen mükellefler, 2 yıl geçmedikçe, gerçek gider yöntemine dönemezler.
* Götürü Gider Yöntemini seçen mükellefler, kira gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın % 25`i oranındaki götürü gideri gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebilirler.
ÖRNEK: Ayda 400 TL kira geliri elde eden bay, 400 TL X 12 Ay= 4.800 TL`lık gelirinden 2.800 TL istisnayı düştükten sonra kalan 2.000 TL`dan % 25 götürü gider olan 500 TL`yı düşer. Ve kalan 1.500 TL`yı beyan eder. Bununda gelir vergisi % 15 oranında olup 225 TL`dır.
Gerçek Gider Yöntemini seçen mükellefler ise aşağıdaki giderleri indirim konusu yapabilirler.
* Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
* Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile ilgili giderleri,
* Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri,
* Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
* Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin % 5`i (iktisap bedelinin % 5`i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanacak, indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır. 2007 yılında önce iktisap edilen konutlar için indirimden yararlanılması söz konusu değildir.)
Gerçek Gider Yönteminde, istisnadan yararlanılması halinde indirilecek giderlerin hesaplanması şu şekilde yapılmaktadır.
İndirilecek Gider= Toplam Gider X Vergiye Tabi Hasılat : Toplam Hasılat
* Vergiye Tabi Hasılat= Toplam Hasılat - Mesken Kira Geliri istisnası
ÖRNEK: Mükellef Bay (B) sahibi olduğu konutu 2011 yılında kiraya vermiş olup, 9.000 TL kira geliri elde etmiştir. Bu gayrimenkul ile ilgili 2.000 TL harcama yapmış olup, gerçek gider yöntemini seçmiştir.
Vergiye Tabi Hasılat= 9.000 TL - 2.800 TL istisna= 6.200 TL
İndirilebilecek Gider: 2.000 TL X 6.200 TL/9.000 TL= 1.378 TL`dır.
KİRA GELİRİNİN BEYANI
Beyana tabi geliri sadece gayri menkul sermaye iradından ibaret olan mükelleflerden;
* Bir takvim yılı içinde elde ettiği konut kira geliri, istisna tutarını (2011 yılı için 2.800 TL`yı) aşanlar.
* İşyeri kira geliri üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, kira gelirlerinin brüt tutarı beyanname verme sınırı (2011 yılı için 23.000 TL) aşanlar. (Beyanname verme sınırı olan 23.000 TL`nın aşılıp aşılmadığının tesbitinde, gelir vergisi kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile konut kira gelirlerinin gelir vergisinden istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınacaktır.)
Yukarıda izah ettiğimiz hususları kapsayan mükellefler, gelirlerini 1 - 25 Mart 2012 tarihleri arasında beyan etmek zorundadır. Verginin ödenmesi ise, Mart ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitte ödenir.
Not: El ile tanzim edilen beyannameler yeni uygulamaya göre vergi dairesince kabul edilmemektedir. Mükellefler Nüfus Cüzdanı aslı ve fotokopisi ile vergi dairesine müracaat edip, İnternet Vergi Dairesi Şifresi alacaklardır.
