Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Aile Hekimi Doç. Dr. Hülya Akan, e-sigaraya karşı önemli uyarılarda bulunuyor.
Sigarayı bırakmak için tercih edilen bu e-sigaraların pek çok tehlikesi var, üstelik ?el alışkanlığı? nı da bitirmediği için sigaranın unutulmasına izin vermiyor.
Halk arasında yaygınlığı artan ve son dönemlerde patlayarak kullanıcılara fiziki zararlar da veren elektronik sigaralar hakkında açıklama yapan toplumda bilinenin aksine sigarayı bırakmak için doğru bir yöntem olmadığının bilgisini aktardı.
Elektronik sigaralar, sigaraya birebir benzer. Kişi nikotin bağımlılığı ile başa çıkmaya çalışırken, sigara içme ile bütünleştirdiği davranışlarını değiştirmek yerine tam tersine daha da pekiştirmekte ve sonuçta sigaraya tekrar başlama oranları artmaktadır diyen Doç. Dr. Hülya Akan, ?Yapılan çalışmalardan e-sigara kullananların önemli bir kısmının aynı zamanda sigara içmeye de devam ettiğini biliyoruz? dedi.
Doç. Dr. Akan, şunları kaydetti: ?Sigaranın içerdiği nikotin en güçlü bağımlılık yapan maddelerden bir tanesidir. Direkt olarak beynimizin haz merkezini etkiler ve bizim yalancı haz dediğimiz bir durum oluşturur. Kişi gittikçe daha fazla nikotine bağımlı hale gelir ve zamanla içilen sigara sayısı artar. Diğer yandan sosyal davranışlarımızla bu bağımlılık pekişir. Örneğin yemek üzerine bir sigara yakmak, kahve içerken bir sigara yakmak. Zaman için de bu davranışlar perçinleşir ve birbirini bütünler hale gelir. Sigara bırakma da nikotin bağımlılığını nikotin yerine koyma, bazı ilaçlarla tedavi ederken bir yandan da sigara içme davranışını pekiştiren davranış kalıplarını değiştirmek gerekir. Bu değişim sağlanamadığı takdirde çoğu zaman sigaraya tekrar başlanmaktadır. İşte tam da bu nokta da elektronik sigara halk arasındaki tabirle ?el alışkanlığını? değiştirmeye olumsuz etki etmektedir. Nikotin yerine koyma tedavilerin de bant, sakız gibi nikotin içeren araçlar kullanılır ve doz kontrollü olarak azaltılır. Böylece nikotin yoksunluğu yaşamadan nikotin bağımlılığı ile başa çıkılmaya çalışılır. E-sigaralar da bu şekilde bir kontrol mekanizması yoktur, genellikle alınan nikotin miktarı bilinmez ve kişi tam tersine bağımlılık düzeyinden daha fazla nikotin alabilir. E- sigara kullanmanın en sık nedeni sigarayı bırakmak veya azaltmak. Diğer yandan algı da önemli. E-sigara zararsız gibi algılanıyor. Kişiler, en azından sigaranın içerdiği diğer kimyasal maddeleri almayarak sigaranın olumsuz etkilerini azaltabileceğini düşünüyorlar. Bir yandan da, sigara ile pekişmiş sosyal davranışlardan vaz geçmek zorunda olmamak konfor sağlıyor. Farklı ifade edersek yemek üzerine bir sigara yakmak yerine bir e-sigara yakarak hem sigaranın zararından korunduğunu hem de sigara içme keyfinden vazgeçmek zorunda olmamanın keyfini çıkarabileceğini düşünüyor. Kapalı alanlarda e-sigara içilebilmesi de e-sigaraya olan talebi artırıyor. Maliyetinin daha düşük olması, kıyafetlere sigara kokusunun sinmemesi de e-sigaraya yönelten diğer nedenler arasında. Elektronik sigaranın için de sıvı nikotin ve bazı aromatik kimyasallar bulunur. Dünya da toplam 466 farklı marka var. Sigara da sayısız kimyasal madde vardır. E-sigara da bu maddeler olmadığı için görece daha zararsız olduğu öne sürülmektedir. Teorik olarak böyle olsa da uzun vadede sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini tam olarak bilmiyoruz. Kalp-damar sağlığını olumsuz etkiler; Nikotin içeren e-sigaralar da nikotin bağımlılığı yapacak kadar nikotin bulunur: Nikotin aynı zamanda kalp-damar sağlığını da olumsuz etkilemektedir ki e-sigara içenler de içmeyenlere göre kalp-damar sağlığını olumsuz etkilediğini gösteren çalışmalar vardır. Kansere neden olabilir; Bazı e-sigaralar da, klasik sigaradan daha fazla formaldehid bulunduğu gösterilmiştir. İçin de bulunan propilen glikol, gliserin, aromatik kokular, kanserojen maddeler, ağır metaller ve kimyasallar genellikle güvenli aralıkta olmasına rağmen bazı ürünler de kansere neden olabilecek miktarlar da bulunduğu gösterilmiştir. Bunların dumanına maruz kalan yeni doğan ve küçük çocuklardaki etkisi ise bilinmemektedir. Sonuç olarak e-sigaraların tamamen masum olduğunu söyleyemeyiz. Uyuşturucu madde kullanımına olanak sağlar; Kartuşları değiştirilebilir olanların uyuşturucu niteliğindeki farklı maddelerin kullanımına olanak sağladığı da bilinmektedir. Patlayabilir, yangın çıkartabilir; Yine üretim hatasından kaynaklanan bazı sorunlar nedeni ile e-sigaralar patlayabilir ve yanıklara neden olabilir; buharlaştırıcı mekanizmasındaki sorunlar nedeni ile yangına neden olabilir. Gençler arasında sigara kullanımını özendirir; Bir diğer önemli nokta gençler arasında ki yaygın kullanım. Hiç sigara içememiş olanlar arasında e-sigara içme oranları düşük olsa da gençler arasında bu oranın arttığını görüyoruz. Gençler arasında e-sigara bağımlılığından bahsedilmeye başlandı. Sosyal açıdan daha fazla kabul edilebilir olduğu için ergen yaş gruplarında sigara içme oranlarını azalttığı bilinmekle beraber, bu gençlerin ileri hayatlarında sigara bağımlısı olma riskleri hiç içmeyenlere göre daha yüksektir. Eğer sigarayı gerçekten bırakmak istiyorsanız e-sigara ilk tercihiniz olmamalıdır.? Haber Merkezi
