İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yayımlanan Sosyal Kurumlar ve Cinsiyet Endeksi, sosyal kurumlarda kadına karşı ayrımcılığın bir ölçüsü olarak biliniyor.
Sosyal Kurumlar ve Cinsiyet Endeksi, toplumsal kurumlarda kadınlara karşı ayrımcılığın farklı bir boyutunu temsil eden ayrımcı aile kodu, sınırlandırılmış fiziksel bütünlük, erkek çocuk önyargısı, kaynaklara ve varlıklara kısıtlı erişim, kısıtlı sivil özgürlükler adlı 5 adet alt grup ve bu gruplar altında yasal evlilik yaşı, erken evlilik, ebeveyn yetkisi, miras, kadına karşı şiddet, kadın sünneti, üreme, kayıp kadınlar, doğurganlık tercihleri, arazi varlıklarına erişim, arazi olmayan varlıklara erişim, finansal hizmetlere erişim, kamusal alana erişim ve siyasi katılımdan oluşan 14 adet gösterge kullanılarak hesaplanmakta.
Endeks, 2014 yılında güncellenirken ülkeler skor değerlerine göre çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olmak üzere 5 gruba ayrıldı. Endeks verilerine göre Türkiye, sosyal kurumlarda cinsiyet ayrımcılığı düşük seviyede olan ülkeler arasında yer alıyor.
Sosyal kurumlarda cinsiyet ayrımcılığının en düşük olduğu ülke Belçika
Ayrımcı sosyal kurumlar, kadınların adalet ve güçlendirme fırsatlarına ve haklarına erişimini kısıtlayan resmi ve gayri resmi yasalar, tutum ve uygulamalar olarak tanımlanmakta. Endekste yer alan 108 ülkenin verilerine göre, sosyal kurumlarda cinsiyet ayrımcılığında 16 ülke çok düşük, 25 ülke düşük, 29 ülke orta, 21 ülke yüksek ve 17 ülke çok yüksek kategoride yer almaktadır. Sosyal kurumlarda cinsiyet ayrımcılığının en düşük olduğu ilk 3 ülke sırasıyla Belçika (0,0016), Fransa (0,0034) ve Slovenya (0,0037) iken en yüksek olduğu ilk 3 ülke ise sırasıyla Bangladeş (0,3900), Liberya (0,3828) ve Sierra Leone (0,3720).
Türkiye´de en yüksek ayrım kısıtlı sivil özgürlükler alanında
Türkiye´ye ait veriler endeks alt gruplarına göre incelendiğinde, sosyal kurumlarda kadınlar ve erkekler arasında ayrımın en yüksek değerde görüldüğü alan kısıtlı sivil özgürlükler oldu.
Bu alandaki değer 0,5398 olarak gerçekleşti. Ayrımcı aile kodu değeri 0,1585, sınırlandırılmış fiziksel bütünlük değeri 0,1912 ve erkek çocuk önyargısı değeri 0,4035 oldu. Kadın ve erkekler arasında hukuki bir ayrımın olmadığı alan ise kaynaklara ve varlıklara erişim olarak göze çarptı.
Haber Merkezi