Türkiye`de `Akıl Hastalığı` ile özdeşleşen "Düşünen Adam" heykelinin ardında renkli bir hikaye saklıdır
Bu heykel hakkında türlü türlü hikayeler, uydurmalar ya da yakıştırmalar mevcuttur.
Dünyaca ünlü Fransız heykeltraş Auguste Rodin`in meşhur heykelinin Bakırköy`deki akıl hastanesinin bahçesine dikilmesi fikri, 1950`li yıllarda başhekimlik yapan Fahri Celal Göktulga`dan çıkmış.
1953 yılında bir dergide heykelin fotoğrafını gören Başhekim Göktulga, heykelin yapımı için orada yatan hastalardan heykeltıraş Kemal Künmat`a ricada bulunmuş.
Aslında güzel sanatlar mezunu olmayan, Bakırköy`de yaşayan Künmat, eli yatkın olduğu için Rodin`in eserini yapmayı kabul etmiş.
Bakırköy`deki taş ocaklarının birinden çıkartılan devasa kaya, askeri birliklerin de yardımıyla bugünkü heykelin durduğu yere getirilmiş.
Düşünen Adam`ı yontmaya başlayan Künmat, heykelin bitmesine az kala "Ben bu kadar emek harcıyorum, paramı isterim..." demeye başlamış.
O dönem başhekim yardımcısı olan Faruk Bayülkem, Künmat`ın, `Düşünen Adam` için 40 bin lira istediğini söylüyor.
Başhekim maaşının 400 lira olduğu günlerde zaten `heykel ödeneği` olmadığı için Künmat`ın talebi geri çevrilmiş.
Bunun üzerine alıngan heykeltıraş, heykelin elini çenesine koyduğu kolunu yapmadan öylece bırakmış.
Göktulga,Künmat`ın hastanede çekip gitmemesi için ikna edilmek üzere Bayülkem`i görevlendirmiş.
Künmat`a para verilmemiş ama özel odalarda yatırılmış, gömlek alınıp hediye edilmiş. Bakırköylü Rodin, emeğinin karşılığını alamayınca heykeli öylece bırakarak gitmiş.
Heykel 6 ay boyunca kolsuz beklemiş.
*
Hastane yönetimi kara kara düşünürken, depresyon tedavisi için hastaneye yatan Yüzbaşı Mehmet Pişdar, heykelin kolunu tamamlayabileceğini söylemiş.
Bayülkem, heykelin diğer yerlerini de bozmasından korktuğu Yüzbaşı`ya başka bir kaya parçası vererek bir kol yapmasını istemiş.
Yüzbaşı güzel bir kol yapınca, Düşünen Adam yeni ustasına havale edilmiş.
Hastane yönetimi "Heykeli tamamlarsan taburcu olacaksın." diye vaatte de bulunmuş.
O da kabul etmiş.
Bakırköy`deki `Düşünen Adam`ın elini çenesinin altına koyduğu, dirseğini de dizine dayadığı sağ kolu işte bu yüzbaşı tarafından tamamlanmış.
Yüzbaşı, heykeli tamamladıktan sonra gerçekten taburcu edilmiş.
O dönemde heykelden çok gazetecileri bir düşünce almış.
`Neden düşünen adam heykeli dikildiği` sorgulanmaya başlanmış.
Bayülkem gülerek gazetecilere, "Hastane dışındakilerin durumu içerdekilerden daha kötü. Bu heykel onların durumu ne olacak diye düşünüyor." yanıtını verdiğini söylüyor.
*
Heykel, zamanla Cehennem Kapısı`ndaki Dante`yi bile unutturup bambaşka anlam kazandı Türkiye`de.
Yarım asır önceki gazetelerin "Dikkat! Tımarhaneden azılı ve tehlikeli bir deli kaçtı, aramızda dolaşıyor" manşetlerini attığı günlerden Yeşilçam filmlerine kadar `akıl hastalığı` ile özdeşleşti adeta.
*
Düşünen Adam heykelini yapan Fransız heykeltraş Auguste Rodin`in ölüm yıldönümü
Düşünen Adam heykeli birçok ülkede yapılmış
.
Ama sadece bizim ülkemizde akıl hastanesinin bahçesine konmuş?
Neden acaba?
Heykeli tımarhaneye, kendisi hapishaneye konulan bir ülkede "DÜŞÜNEN ADAM" nasıl yetişsin?
Dünya, Düşünen Adam Heykeli`ni nerelere koymuş?
* İsrail: Tel Aviv ve RAD Veri İletişimi Merkezi`nin giriş lobisi.
* Japonya: Tokyo`daki Kyoto Ulusal Müzesi, Batı Sanatları Ulusal Müzesi
* Norveç: Oslo`da National Gallery of Norway
* İngiltere: Cambridge Üniversitesi (Jimmy Tide House)
* Vatikan: The Vatican Museums, Collection of Modern Religious Art
* Kanada: MacLaren Sanat Merkezi
* Meksika: Museo Soumaya.
* Amerika: Maryland, Baltimore Museum of Art, New York, Canisius College, Buffalo, Cleveland Sanat Müzesi,Columbia Üniversitesi, Michigan, Detroit Sanat Enstitüsü
Missouri, Nelson-Atkins Museum of Art Kansas City, Kentucky, Louisville Üniversitesi
Liste epeyce uzun
Arjantin: Buenos Aires Parlamento Binası önü
Liste epeyce uzun
Biz de nerede?
Bakırköy Akıl ve Ruh Hastalıkları Hastanesi`nin bahçesinde
Evet, heykeli tımarhaneye, kendisi hapishaneye konulan bir ülkede "DÜŞÜNEN ADAM" nasıl yetişsin?
