?Ne alaka? demeyin?
Son yıllarda termik santral kurmak için öyle bir çalışma var ki.
Olabilir, ülkenin enerji ihtiyacı var, kurulmasın demiyoruz ama kurulsun derken de çevre faktörlerini mutlaka göz önüne alınıp enerji kaynağını ona göre planlamalı.
BAGFAŞ´IN atıklarından çevrenin ne hale geldiğine bakılırsa neden istenmediği belki biraz anlaşılabilinir.
Buraya kadar garip bir şey yok.
Garip olan şey adeta burnumuzun dibinde hazır bir fabrika; Susurluk Şeker Fabrikası var ama kapalı. Kimse çalışması için bir şey yapmıyor ama termik santral için sıraya girilmiş. Kimse derken haksızlık etmeyelim. Susurluk Ticaret Odası Başkanı İlker Kurt konuyla ilgili çok yakından ilgileniyor.
Dev bir sanayi kuruluşu Susurluk Şeker Fabrikası.
1952 yılında Celal Bayar ve Adnan Menderes tarafından temeli atılan 1955 yılında üretime geçen şeker fabrikası başta Susurluk olmak üzere Kemalpaşa ilçesinden tutunda Karacabey, Manyas, Gönen, Çanakkale ve Biga´ya kadar olan bölge ekonomisini ayağa kaldırmıştı.
Nasıl oldu peki bu?
Önce üretici yani bölge çiftçisi, söküm işçileri, taşıma sektörü, fabrikanın 700´ün üzerinde memur ve işçisi, fabrikaya çuval üreten başka bir fabrika.
Aileleriyle birlikte bir hesaplayın bakalım.
Üretim sonucu elde edilen şeker, küspe ve ispirto ile katma değerin piyasaya yansıması. Üretilen şekerin çevre il ve ilçelere nakliye kolaylığı.
Son çalıştığı 2014 yılında bölgeye sağladığı katma değerin 150 mil yon dolar olduğunu da söyleyelim de siz artık geri kalanı hesaplayın.
Susurluk Şeker Fabrikası´nda şeker bittiği zaman Bandırma´ya bakın şeker nerelerden getiriliyordu?
Uşak, Eskişehir, Burdur, Kütahya, Afyon, Konya ve Kayseri.
Daha nasıl ayağa kaldırmasın ki, bölge ekonomisini. Dolayısıyla ülke ekonomisinde büyük katkısı olduğu şüphesiz, ancak şimdi bu dev ekonomi maalesef uyuyor, uyutuldu çünkü.
4 yıl kapalı kaldıktan sonra 2 yıl önce biraz uyandırılmıştı seçimin hatırı için. Seçim bitti fabrika çalışmıyor, yani üretim yok; uyutuldu çünkü yine. Ve gazetelere yansıyan son haber bu üzücü tabloyu çok güzel anlatıyor. Manyas da 1990´lı yıllarında yaklaşık 50 bin (elli bin) dekarda ekimi yapılan şeker pancarı bu yıl 100 dekara ekildi. Gönen, Bandırma/Aksakal da da daha önce 50-60 bin dekara şeker pancarı ekimi yapılıyordu. 100 dekar nerde, 50-60 bin dekar nerde!
Şimdi bu sezon çok az da olsa Manyas, Gönen ve Kızıksa´da şeker pancarı ekimi yapılmış ama nereye gitmiş bu pancarlar şeker üretimi için? Eskişehir´e efendim Eskişehir´e.
Susurluk´ta uyuyan bir ?dev? var, yani ?uyutulan? bir fabrika var, sen burada üretilen pancarları Eskişehir´e gönder, şekerini de git Eskişehir veya Afyon´dan getir, Konya´dan getir. Sebebi de belli neden ekim yapılmadığı.
Sözde pancardaki şeker oranına göre (polar) üreticiye para ödendiği için ekim yapılmıyormuş. Bizim bölgenin şeker oranı düşükmüş. İyi de şeker oranı yeni mi düşmüş de böyle bir karar alınmış.
Kurulduğu yıldan beri yaklaşık 60 yıl, şeker oranı düşük pancar üretilmiş de şimdi mi aklımıza gelmiş şeker oranının düşük olduğu için fabrikayı kapatmak? Hâlbuki şeker oranının düşmesinin altında ihmal yatıyormuş. Bakınız şeker oranının düşük olmasının sebebi Susurluk Ticaret Odası Başkanı İlker Kurt´un iddiasına göre neymiş:
Geçen yıl fabrikanın çalışması için gereken enerjinin sağlanması gerekirken kampanyada gelen kömürler yakılmamış. Kampanyanın başlaması da gecikince fabrikada bekleyen pancarlarda şeker oranı düşmüş. Yani fabrikanın zararı için ne lazımsa yapılmış. Normalde polar oranı 12-13 iken 16´ya çıkarılırsa elbette düşük çıktı denir sonra fabrika zarar edildi denilip yılların fabrikası kapatılır.
İyi mi oldu şimdi? Orda geniş bir bölge ekonomisine hayat veren dev bir sanayi tesisi adeta uyutulmuş duruyor, termik santral kurmak için sıraya girilmiş.
Geriye şu soru kalıyor:
Özellikle bölge Ziraat Odaları, Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve bölge milletvekilleri konuyla ilgili mutlaka birlikte çalışıp uyuyan devi uyandırıp ülke ekonomisine kazandırılması gerekmez mi?
Mutlaka gerekir. Devlet çalıştıramayacaksa verin özel sektöre bakın nasıl çalışacak.
İşte Konya Şeker Fabrikası (TORKU) örneği önümüzde.
Bugün, 1 Temmuz 2025 Salı
