Geçen yıl bu sütunlar dile getirdiğim pancar söküm sorunlarını, bu yıl da sorunların devam etmesi nedeniyle yeniden yazıyorum.
Termik Santral ve Susurluk Şeker Fabrikası? ?Ne alaka? demeyin?
Son yıllarda termik santral kurmak için öyle bir çalışma var ki?
Olabilir, ülkenin enerji ihtiyacı var, kurulmasın demiyoruz ama kurulsun derken de çevre faktörlerini mutlaka göz önüne alınıp enerji kaynağını ona göre planlamalı?
Buraya kadar garip bir şey yok?
Garip olan şey adeta burnumuzun dibinde hazır bir fabrika; Susurluk Şeker Fabrikası var ama kapalı... Kimse çalışması için bir şey yapmıyor ama termik santral için sıraya girilmiş? Kimse derken haksızlık etmeyelim? Susurluk Ticaret Odası Başkanı İlker Kurt geçen yıl konuyla ilgili çok yakından ilgilenmişti?
Bu yıl da Manyas Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Danç konuyu gündeme getirdi.
Başkan Danç ?Bu yıl pancarda polar oranı yüksek. Böyle devam ederse gelecek yıllarda bölgemizde şeker pancarı üretiminde büyük artış olur, bu da yıllardan beri çalışmayan Susurluk Şeker Fabrikası´nın yeniden üretime geçmesini sağlar? dedi.
Üretici İbrahim Zengin ise ?Fabrika çalışırsa çoğumuz hayvancılıkla uğraşıyoruz küspesinden yararlanırız, pancarımız Eskişehir´e gitmez, nakliyeden kazanırız?
Dev bir sanayi kuruluşu?Susurluk Şeker Fabrikası? Bandırma´ya 45 kilometre ötede?
1952 yılında Celal Bayar ve Adnan Menderes tarafından temeli atılan, 1955 yılında üretime geçen şeker fabrikası başta Susurluk olmak üzere Kemalpaşa ilçesinden tutunda Karacabey, Manyas, Gönen, Çanakkale ve Biga´ya kadar olan bölge ekonomisini ayağa kaldırmıştı, Buna Bandırma´yı da dahil edebiliriz?
Nasıl oldu peki bu?
Önce üretici; yani bölge çiftçisi, söküm işçileri, taşıma sektörü, fabrikanın 700´ün üzerinde memur ve işçisi, fabrikaya çuval üreten başka bir fabrika?
Aileleriyle birlikte bir hesaplayın bakalım?
Üretim sonucu elde edilen şeker, küspe ve ispirto?
Elde edilen katma değerin piyasaya yansıması?
Üretilen şekerin çevre il ve ilçelere nakliye kolaylığı?
Son çalıştığı 2014 yılında bölgeye sağladığı katma değerin 150 milyon dolar olduğunu da söyleyelim de siz artık geri kalanı hesaplayın?
Susurluk Şeker Fabrikası´nda şeker bittiği zaman Bandırma´ya bakın şeker nerelerden getiriliyordu:
Uşak, Eskişehir, Burdur, Kütahya, Afyon, Konya ve Kayseri?
Daha nasıl ayağa kaldırmasın ki, bölge ekonomisini. Dolayısıyla ülke ekonomisin de büyük katkısı olduğu şüphesiz. Ancak şimdi bu dev ekonomi maalesef uyuyor.
Uyutuldu çünkü?
6 yıl kapalı kaldıktan sonra 2 yıl önce biraz uyandırılmıştı seçimin hatırı için. Seçim bitti fabrika çalışmıyor, yani üretim yok; uyutuldu çünkü yine.
2000 yılında 50 bin dekara ekilen pancar bu yıl 1800 dekar alana ekilmiş?
Şimdi bu sezon çok az da olsa Manyas ve Gönen´de şeker pancarı ekimi yapılmış ama nereye gidiyor bu pancarlar şeker üretimi için?
Eskişehir´e efendim? Eskişehir´e?
Susurluk´ta uyuyan bir ?dev ? var, yani ?uyutulan? bir fabrika var, sen burada üretilen pancarları Eskişehir´e gönder, şekerini de git Eskişehir veya Afyon´dan getir, Konya´dan getir?
Sebebi de belli neden ekim yapılmadığı?
Sözde pancardaki şeker oranına göre (polar) üreticiye para ödendiği için ekim yapılmıyormuş. Bizim bölgenin şeker oranı düşükmüş. İyi de şeker oranı yeni mi düşmüş de böyle bir karar alınmış.
Kurulduğu yıldan beri yaklaşık 60 yıl, şeker oranı düşük pancar üretilmiş de şimdi mi aklımıza gelmiş şeker oranının düşük olduğu için fabrikayı kapatmak? İşte bu yıl da polar (şeker) oranı yüksek çıktı ama ortada fabrikayı çalıştıracak kadar pancar yok.
Orda geniş bir bölge ekonomisine hayat veren dev bir sanayi tesisi adeta uyutulmuş duruyor, termik santral kurmak için sıraya girilmiş.
Geriye şu soru kalıyor:
Özellikle bölge Ziraat Odaları, Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve bölge milletvekilleri konuyla ilgili mutlaka birlikte çalışıp uyuyan devi uyandırıp ülke ekonomisine kazandırılması gerekmez mi?
Mutlaka gerekir, devlet çalıştıramayacaksa verin özel sektöre bakın nasıl çalışacak.
İşte! Konya Şeker Fabrikası (TORKU) örneği önümüzde.