Vesayet düzeni tarihe gömüldü

Anayasa Mahkemesi Raportörü Osman Can`ın, Ağustos ayında `Darbe Yargısının Sonu - Karargâh Yargısından Halkın Yargısına` isimli kitabı çıktı. Bir solukta okuduğum kitapta, Osman Can, bir şekilde yerleşik düzene dikkat çekmiş. İstiklal Mahkemeleri için `terör aygıtı` nitelemesinde, Yassıada yargılamalarını `cübbeli terör` diye yorumlayan, Ergenekon soruşturmasının, tanrıların vurulduğu bir dava olduğunu işaret eden Can, "yargı, ideolojik bir silaha dönüştürüldü, 27 Mayıs`ta solcu, 12 Eylül`de dindar bir Atatürk yaratıldı. Yüksek yargının referanslarında demokrasi ve özgürlük yoktur, laikliğin amacı özgürlük değilse bir değeri var mıdır?" iddialarında bulunuyor. Can`a göre Yassıada yargılamaları `cübbeli terör` ise, merhum Başbakanımız Adnan Menderes`in partisinin devamı olduğunu hep fırsatta dile getiren Demokrat Partinin, 12 Eylül`de yapılan halkoylamasında `Hayır` oyu kullanacağı şeklindeki garip açıklaması ayrıca araştırmaya değer, önemli bir çelişki olarak karşımıza çıkıyor. Can, kitabında, ideolojik temelleri 1930`larda atılan ve 27 Mayıs askeri darbesinin ardından Anayasal boyutta kurumsallaştırılan yargı sisteminin yapı taşlarını ve yarattığı sorunları da değerlendiriyor. 27 Mayıs darbesinin yargı, aydın, üniversite ve CHP destekli gerçekleştirildiğini ileri süren Can, şöyle diyor: * Bu darbenin tercihlerine göre yeni bir Anayasa inşa edildi. Bu yeni Anayasanın ideolojik örgüsüne baktığımız zaman tam anlamıyla 1930`ların tercihleriyle karşı karşıya kalırız. 1930`ların tercihini 22 Mayıs 1932 tarihli Cumhuriyet Gazetesi`nin manşetinden okuyabiliriz. Gazete, İsmet İnönü İtalya`ya doğru yola çıkarken `Kemalist Türkiye`den Faşist İtalya`ya selam` diye başlık atar`. * Sistem, `siyaset kötüdür` düşüncesi üzerine inşa edilmiştir. Buna göre siyasetin yapıldığı yer parlamentodur. O halde parlamento kötüdür ve sistem açısından tehditlerin ve tehlikelerin kaynağıdır. O halde bunun sınırlaması ve sisteme müdahale edemez hale getirilmesi gerekir. Örneğin; 1961 Anayasası ile 1980 darbesi arasındaki yasama faaliyetlerine bakıldığı zaman, toplam 2000`e yakın yasa çıkarıldığı görülür. Bu sayıya günümüz Türkiye`sinde 3-4 yıl içinde ulaşılmaktadır. Parlamento o dönemde yasa çıkartabilecek durumda değildi. Bu noktada başka bir problem daha doğmaktadır: Parlamentoyu bu şekilde etkisiz hale getirdiğiniz zaman sistem yeni darbelere imkan sağlar. * 27 Mayıs`ta parlamentoya hiçbir şekilde güven duyulmuyordu ve bu yüzden çalışamaz hale getirildi. Fakat, 12 Eylül`de bunu yapmaya gerek görmediler çünkü Türkiye`nin her yanına fazlasıyla egemendiler. Can, 12 Eylül halkoylamasında `hayır` ekseninde yer alan CHP ve MHP`yi de kısaca şu şekilde anlatıyor: "CHP`nin siyasi, tarihsel referansları ve tüm bu sorunların Anayasal düzeyde kurumsallaşmasına neden olan 27 Mayıs darbesindeki ortaklığı, başka bir tutum almasına izin vermemektedir. 1930`larda biçimlenen siyasal ideolojisiyle bu tarihsel referanslar dikkate alındığında, Kürt sorunu, din sorunu, gayrimüslim azınlıklar sorunu, militarizm sorunu konusunda CHP`nin `Hayır` tavrı alması kaçınılmazlaşır. Dolayısıyla tüm bu sorunları çözebildiği sürece anlam ifade edebilecek olan `Yeni Anayasa`nın` talebinin hali hazırdaki CHP`nin kırmızı çizgileri ve gelecek beklentileriyle uzlaşması mümkün değildir. MHP ise, bütünüyle aynı eksende yer almasa da, yukarıdaki talepler konusunda uzlaşacak bir vizyon sunamamaktadır. Darbe düzeninin mimarı ve yargı sistemini doğrudan doğruya şekillendirmiş bulunan Ordu`yu saymaya gerek yoktur…" Can`ın, devam eden en önemli ifadesiyle; 1930`larda Atatürk`ün karşı çıktığı çok önemli adımların 1960`ta hayata geçirildiği görülür. Atatürk, Anayasa Mahkemesi ve benzeri meclisin üzerinde, başka ikinci kudretin bulunması düşüncesine karşı çıkan bir insandı. Sonuç olarak, ülkemizde büyük ihtiyaç duyulan çağdaşlığın, demokratlıkla, eşitlikle ve özgürlükle ölçüldüğünü düşünecek olursak, 12 Eylül Pazar günü, hukuka uygun demokrat bir ülke kurulması için tercihini `evet` yönünde kullanan seçmenlerin tercihinin doğru bir tercih olduğu önümüzdeki günlerde görülecektir.